Rijk als excuus voor keiharde rechtse maatregelen bijstand

Keiharde rechtse maatregelen. Dat is de juiste typering van de maatregelen die het college maandag 15 december aan de gemeenteraad voorlegde in het kader van de bijstand. De maatregelen werden geslikt door de coalitiepartijen, die net deden of er geen andere uitweg was. De Meerjarige Aanvullende Uitkering (MAU) van het Rijk bleek voor hen een welkom excuus voor verrechtsing en verharding van het Enschedese beleid.

Maatregel na maatregel, dat is het devies van het college bij de MAU. De inkt van deze maatregelen is nog niet droog of de volgende zijn al aangekondigd. Omdat het college meent dat dat nodig is voor het Rijk. Hoe ver gaan we daarmee?

Wat de PvdA betreft is de grens van het sociaal wenselijke bereikt. Enschede moet, als tegenprestatie voor extra middelen van het Rijk voor de bijstand, het tekort op de bijstand terugbrengen. Daarvoor zijn er extra maatregelen nodig, maar de ideeënbus is leeg: het college komt alleen nog maar met ideeën die de mensen die het al moeilijk hebben, nog eens extra belasten.

De angst dat we door deze maatregelen af te keuren, miljoenen moeten bijpassen voor de MAU, is ongegrond. Wethouder Patrick Welman schetste het absurdistische beeld dat als we straks net de norm niet halen omdat we een aantal ongewenste maatregelen afkeuren, miljoenen moeten terugbetalen. Niet proportioneel en zelfs lachwekkend. Zeker in de wetenschap dat we nu al weten de norm van de MAU-eisen sowieso niet te kunnen halen. Zelfs niet met ongewenste maatregelen.

De wethouder moet om hulp vragen in plaats van tegen beter weten in elke keer maar weer rare maatregelen te verzinnen. Het afwijzen van ongewenste maatregelen helpt ook ons college zich te positioneren ten opzichte van het Rijk. Het onderschrijft dat we het eind van ons kunnen hebben bereikt. Dat markeren we daarmee expliciet.

Als PvdA stelden we met amendementen voor een aantal maatregelen te schrappen of te wijzigen.

• De PvdA onderschrijft dat mensen die misbruik maken van voorzieningen daarvoor passend gestraft moeten worden, maar vindt ook dat mensen die niet-verwijtbaar de regels overtreden daar niet onevenredig hard voor mogen worden beboet. Voor hen moeten we de straffen niet buitenproportioneel verhogen zoals voorgesteld.
• We vinden dat mensen actief naar werk moeten zoeken, ook als dat op grotere afstand is, maar we vinden niet dat we van mensen met een laag inkomen mogen verwachten dat zij van hun beperkte salaris ook nog eens dagelijks vele euro’s reisgeld moeten ophoesten. Of als de zorgplicht voor hun kinderen in gevaar komt.
• Alleenstaande ouders hoeven wat de PvdA betreft niet op zoek te gaan niet naar de ‘andere’ ouder van niet-erkende kinderen, omdat dit een ernstige inbreuk is op de privacy.
• Verhoging van incassokosten voor mensen die al niet kunnen betalen, levert niets extra op maar verhogen alleen de schuld van degene die het aan gaat.
• De grens voor verplichte verkoop van de woning moet niet worden verlaagd naar een overwaarde van 60.000 euro, omdat de maatregel slechts een heel kleine groep betreft (ca. 5 mensen per jaar) en een grote inbreuk op hun leven betekent.

De amendementen haalden het niet. Alleen de laatste maatregel werd geschrapt. Het toonde aan dat een meerderheid van de gemeenteraad ook inziet dat we niet per se alles maar hoeven te slikken om aan de voorwaarden van de MAU te voldoen. Andere maatregelen schrappen zag de rechtse coalitie echter niet zitten, omdat die kennelijk pasten in hun wensbeeld om mensen die het al moeilijk hebben nog verder onder druk te zetten.

De MAU bleek een welkom excuus voor harde maatregelen.