Jonge Socialisten: de bieb van de toekomst, voor iedereen graag!

Afgelopen maandag was een van ons Bibliotheek Twekkelerveld, met het gezin waarin ze via de VoorleesExpress voorleest om zo te voorkomen dat de kinderen een taalachterstand oplopen. Samen met 80 andere vrijwilligers, waaronder een aantal JS’ers, proberen we op deze manier bij gezinnen het voorleesritueel te introduceren. De bieb staat twee straten van het gezins’ huis en de kinderen mogen zelf naar de bieb lopen om boeken te lenen. Moeder gebruikt vaak een computer in de bieb, want die hebben ze thuis niet. De bibliotheek in Twekkelerveld wordt gerund door vrijwilligers en mensen die vanuit de dagbesteding hier aan het werk zijn.

Door de door de gemeente Enschede aangekondigde bezuinigingen dreigt de bieb op Twekkelerveld te moeten sluiten. En niet alleen de bibliotheek op Twekkelerveld, maar ook Prismare, Stadsveld, Glanerbrug, Zuid en de boekenbus zullen de bezuinigingsslag waarschijnlijk niet overleven. Alleen de bibliotheek in de Pijpenstraat kan open blijven.

De bieb van de toekomst: Voor iedereen graag!
De wethouder wil publiekelijk niet inhoudelijk ingaan op zijn visie voor de bieb, wat het vermoeden versterkt dat hij zelf ook niet precies weet hoe de 600.000 euro extra bezuinigd zou moeten worden bij de bieb. Hij blijft de bal maar terugkaatsen naar de mensen die hem vragen stellen en neemt de tijd tot 1 juni, wanneer het voorstel door de raad besproken wordt. Hetzelfde doen coalitiepartijen D66 en BurgerBelangen, zij zeggen het belang van de bieb wel in te zien, maar vinden het belangrijker om 600.000 euro te bezuinigen. Ze vragen hun achterban mee te denken over de ‘ bieb van de toekomst’, die het vooral met minder geld zal moeten doen. Hun toekomstige bieb zal in ieder geval geen grote rol in de wijken kunnen spelen en dicht bij alle mensen staan wordt met de voorliggende bezuiniging ook lastig.

Eén van onze problemen hierbij is dat de bieb van de toekomst voor iedereen iets anders is, en dat juist voor de mensen voor wie de bieb het meest essentieel is de bieb van de toekomst onbereikbaar lijkt. Voor de mensen die in een van de buurtbiebs komen is het erg belangrijk dat zij een boek kunnen lenen om te lezen, of dat ze toegang hebben tot een computer met internet. Door de dreigende sluiting van ‘hun’ bieb, is er voor hen in de toekomst helemaal geen bieb meer. Daarnaast heeft de bibliotheek natuurlijk zelf ook een visie op de toekomst en hoeft politiek Enschede het wiel in ieder geval niet in zijn geheel op nieuw uit te vinden, hetgeen wel gesuggereerd wordt door de wethouder.

Volgens sommigen is het lezen van boeken ouderwets, en zullen er in de toekomst meer en meer mensen via e-readers of tablets boeken gaan lezen. Dat zal inderdaad zo zijn, maar dat neemt niet weg dat er een groep inwoners van Enschede is die geen tablet of e-reader heeft, en die groep is nu juist het meest afhankelijk van de bieb in zijn huidige vorm, als ontmoetingsplaats én plek waar men boeken kan lezen. Want, inderdaad, de functie van een bieb is meer dan alleen boeken uitlenen. De bieb is een ontmoetingsplek, voor jong en oud, autochtone Nederlanders en nieuwe Nederlanders, geletterd en ongeletterd. Een goede bieb heeft, mede door projecten die door de bieb georganiseerd worden, een grote impact op een stad als Enschede waar laaggeletterdheid aan de orde van de dag is. De vestigingen spelen hierin een belangrijke rol, ook als ontmoetingsplek. Een bieb dicht bij de mensen zorgt ervoor dat er meer mensen in de bieb komen, ze daar contact hebben met buurtbewoners en zelfredzaam blijven.

Buiten deze ‘zachte overwegingen’ waar iedere politieke partij zijn eigen draai aan geeft en zijn eigen prioriteiten stelt, zijn er ook nog de cijfers, waar het uiteindelijk allemaal om draait. De gemeenteraad heeft besloten dat er 1.2 miljoen euro bespaard kan worden op cultuur in Enschede. 600.000 euro hiervan komt bij de bieb terecht, bovenop een al staande bezuinigingsopdracht van 300.000 euro. De bibliotheek Enschede is een van de goedkopere bibliotheken in Nederland, hij kost per inwoner minder dan welke bieb dan ook in vergelijkbare steden. Een deel van de vestigingen draait al op vrijwilligers, in andere vestigingen is een transitie richting een uitgebreidere inzet van vrijwilligers gaande. De Enschedese bieb is dus al relatief efficiënt in vergelijking met ander bibliotheken. Door de extra bezuinigingen moet de bieb het rooien met zo’n 10 euro per inwoner minder dan het landelijk gemiddelde (van ongeveer 20 euro naar 16 euro per inwoner, tegenover een landelijk gemiddelde van 26 euro). Waarvoor ze dezelfde taken moeten uitvoeren.

Een goede bibliotheek is voor een stad als Enschede onmisbaar in het tegengaan van laaggeletterdheid en het stimuleren van taal, lezen en debat voor alle inwoners. Een bibliotheek kan een daarnaast een dragende rol spelen in de wijken en inwoners betrekken bij de wijk en elkaar. Het zou goed zijn dat het college zich dit realiseert en daarom de voorliggende bezuiniging nog eens heroverweegt en zich daarbij afvraagt wat ze belangrijk vindt voor alle inwoners van Enschede. Wij vinden dat de toekomst van de bieb met visie moet worden vormgegeven, niet door er een botte bijl in te zetten. Er zijn veel mensen voor wie de bieb een onmisbare instelling is, waar ze komen om kennis te maken met lezen, literatuur, het nieuws en elkaar. Voor onze voorleesgezinnen, en de 80 andere gezinnen die jaarlijks in Enschede op deze manier kennis maken met voorlezen en de bieb, hebben deze bezuinigingen niet te overziene gevolgen.

Dit is een ingezonden stuk van de Jonge Socialisten Twente, en werd eerder gepubliceerd op hun site.