Huishoudelijk hulp: inzicht in uren, maar geen stopwatchzorg

Recente uitspraken van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) over de uitvoering van de huishoudelijke hulp maken dat Enschede haar beleid moet aanpassen. De vraag is alleen hoe.
In de Stedelijke commissie van 12 juli riep de PvdA op om mensen meer houvast te bieden door een indicatie van uren af te geven. Een eenvoudige en heldere oplossing, zonder dat dit leidt tot hulp met de stopwatch erbij. Een meerderheid van de gemeenteraad wil echter toch een nieuwe complexe methodiek laten ontwikkelen.

‘Schoon en leefbaar’
Wie nu in Enschede vanuit de WMO een indicatie krijgt voor huishoudelijke hulp, heeft vervolgens recht op een ‘schoon en leefbaar huis’. Wat dat precies betekent, is niet vastgelegd in normen. Het is niet af te meten aan de dikte van de laag stof op een kastje of iets dergelijks.
Maatwerk is het sleutelwoord, maar tot nu toe heeft dat nog niet geleid tot een bevredigende situatie voor cliënten. Die willen namelijk niet alleen een beoordeling van een professional, maar ook iets meer houvast. Als ze het nu niet eens zijn met hoe het werk gedaan wordt, is bezwaar maken ingewikkeld en bijna onhaalbaar. Want wat ‘schoon en leefbaar’ precies is, is niet helder. De CRvB heeft nu ook gezegd dat een vaag gedefinieerd ‘schoon en leefbaar huis’ niet mag, maar concreter moet.

Houvast en duidelijke normen
Al vanaf het allereerste moment hebben we aangedrongen op duidelijke normen. Daar was echter geen meerderheid voor in de raad. Gelukkig krijgen we nu bijval vanuit de ‘rechtspraak’. Cliënten moeten weten wat ze ongeveer kunnen verwachten. Wat ons betreft, mag dat best door een tijdsindicatie af te geven zodat mensen een idee hebben op hoeveel hulp ze ongeveer kunnen rekenen. Wat overigens niet hoeft te betekenen dat er met een stopwatch afgerekend moet worden. Slechts als de uitvoerende organisatie en de cliënt het niet eens zijn over het resultaat, kan het helpen om te bepalen of het werk voldoende is uitgevoerd. Dat versterkt de rechtspositie van de cliënt.
Alle andere normen zijn vooral ingewikkeld en dragen niet bij aan de transparantie van de WMO. Het college wil toch proberen een ingewikkelde norm te ontwikkelen. Een die inzicht geeft in het resultaat. De PvdA snapt die poging, maar wil het vooral overzichtelijk en transparant houden voor de cliënten. Een meerderheid van de raad bleek echter niet voor een heldere systematiek op basis van een tijdsindicatie.

De komende maanden gaat het college de nieuwe ‘norm’ verder uitwerken. De gemeenteraad zal die vervolgens toetsen op zaken als eerlijkheid, duidelijkheid en het versterken van de rechtspositie van cliënten. Wordt vervolgd.