Aandacht voor mantelzorg: op bezoek bij Kamerleden Tanamal en Kerstens

Maandag 10 november was de dag van de mantelzorg. Om die reden werden mensen die in het afgelopen jaar vragen gesteld hebben over mantelzorg aan onze Tweede Kamerfractie uitgenodigd om daarover in gesprek te gaan met de Kamerleden Grace Tanamal en John Kerstens. Zo’n dertig mensen werden vrijdag 7 november ontvangen in de fractiekamer van de landelijke PvdA. Ik was erbij, omdat ik in juni vragen gesteld heb over de kostendelersnorm ofwel de mantelzorgboete.

De meeste genodigden waren mantelzorgers en velen van hen hadden grote zorg over de toekomst. Er is veel onwetendheid en onduidelijkheid. Waar gaan mantelzorgers straks voor ingezet worden? Hoe gaan gemeenten de ondersteuning regelen?

Als eerste kwam de kostendelersnorm de orde: in juni werd al bekend dat voor AOW’ers de regeling uitgesteld wordt, omdat de consequenties niet gunstig uitpakken voor allen die de rol en taak van mantelzorger op zich hebben genomen. John Kerstens vertelde dat nu onderzoek gedaan wordt samen met bureau MEZZO. Hoewel nog niets over de uitkomsten gezegd kan worden, liet hij weten dat het onacceptabel is als je aan de ene kant mantelzorg wilt stimuleren en aan de andere kant een maatregel wilt invoeren die mensen hard treft.

Ik heb daar nog aan toegevoegd dat de stapelingseffecten veel mensen hard in de portemonnee treffen. Er zijn mantelzorgers die hun baan hebben opgezegd en bij de persoon in kwestie zijn gaan wonen, die het allerhardst getroffen worden. Ook omdat de verzorgde vaak chronisch ziek is en veelal met veel hogere kosten te maken krijgt vanwege eigen bijdragen.

Gesproken werd ook over de combinatie werk en zorg. Grace Tanamal vertelde dat werkgevers steeds vaker bereid zijn rekening te houden met mantelzorgers. Toch is er een wettelijk duwtje aan vast geknoopt. Binnenkort zal de Eerste Kamer instemmen met de Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden, waardoor anderen dan familie in de eerste lijn recht hebben op extra verzuim wanneer zij voor iemand moeten zorgen. Dit maakt het in principe mogelijk om met een netwerk van mantelzorgers vrij lang werk en zorg te kunnen combineren.

Grace vertelde ons dat de gemeenten ook de respijtzorg moeten regelen in de verordening. In onze verordening in Enschede is daar inderdaad een passage over opgenomen. Het kan ook zijn dat je via de zorgverkering recht hebt op respijtzorg. Maar zoals Grace zei: let op, dit zijn bezweringsformules die niet altijd meer werken! De overbelasting ligt bij mantelzorgers voortdurend op de loer.

Wij blijven daarom kritisch ten opzichte van een gemeentelijke bezuiniging van 50.000 euro op de subsidie van het Steunpunt Informele Zorg. We kregen van de huidige coalitie onvoldoende steun om het raadsvoorstel Burgerkracht, waar deze bezuiniging onderdeel van is, tegen te houden.
Een poging van Burgerbelangen Enschede om het bij de begrotingsbehandeling te repareren, strandde omdat er geen dekking meer voor was. Burgerbelangen trok vervolgens het eigen amendement in. Zo blijft de toekomst voor dit waardevolle steunpunt en de expertise die daar is opgebouw, voorlopig onzeker.