Lithium Werk voor Twente

Er is de laatste dagen veel te doen geweest in de pers over LithiumWerks: diverse politieke partijen en de pers openden de jacht op Gedeputeerde Van Hijum. Hoe kun je zo stom zijn 7,5 miljoen ‘weg te geven’ aan een bedrijf dat er nu al mee kapt, was het motto.

Het is inderdaad hartstikke jammer dat de plannen van LithiumWerks nu vertragen. Twente kan deze investering erg goed gebruiken. Veel nieuwe banen, een krachtige impuls voor onze opleidingen bij het ROC, Saxion en UT, een magneet voor andere internationale bedrijven. Maar is het nou zo jammer dat het een ‘tandje lager’ moet? Het zal de Tukker in mij zijn, maar ik vind het prima. En moeten we daarmee de jacht openen op bestuurders zoals Van Hijum die lef tonen? Niet dus, we hebben dan ook als Statenfractie PvdA een PVV-motie van wantrouwen jegens hem nadrukkelijk niet gesteund. Wat we hem wel kwalijk nemen is het overhaaste gedoe en het ontbreken van een eigen politieke afweging: waarom zouden we als Staten van Overijssel of als Raad van Enschede zoveel miljoenen belastinggeld in dit nieuwe bedrijf steken? Dit is geen nakaarten, dit punt heb ik van meet af aan gemaakt toen Van Hijum ermee kwam: neem de tijd hebben we meermalen gesteld, komt tot een goed plan. Vertrouw niet alleen op de investeringscheck die OostNL uitvoert; ga hun goede werk niet overdoen. Maar maak wel je eigen afweging: als we bijv 7,5 miljoen in zo’n bedrijf steken, dan moeten we dat terugzien in werkgelegenheid voor Twentenaren, in versterking van bestaande bedrijven die met LithiumWerks gaan samenwerken, in uitbreiding van vakopleidingen, in een verdere verbetering van de woningmarkt. Want laten we wel zijn: dat zijn de echte redenen waarom je ons eigen geld in eigen regio wilt investeren. Voor al die andere miljoenen kunnen investeerders zelf geld aantrekken.

Ik zou dus willen zeggen: ga zo door LithiumWerks, maak werk voor Twente! Die 2.000 arbeidsplaatsen, helemaal goed, maar een paar jaren later mag ook.

LithiumWerks wordt gedragen door een groep van grote internationale investeerders met als boegbeeld Kees Koolen, oud-student van de UT. Koolen heeft een groep investeerders uit Amerika en China bij elkaar gebracht die gaan investeren in batterijtechnologie. Nu Nederlandse investeerders aarzelen zeggen die buitenlandse investeerders: we gaan elders bouwen. LithiumWerks wil door in Twente. Het gedonder is ontstaan door de lening van 7,5 miljoen die LithiumWerks binnen 3 jaar moet aflossen aan OostNL. OostNL stelt – terecht – terug dat geld, eerst overleggen over de nieuwe plannen.

De vertraging die nu optreedt vind ik dus prima. Het biedt onze opleiders ROC, Saxion en UT de kans om nieuwe vakken goed voor te bereiden, want dat doe je niet van vandaag op morgen. Verder biedt het bestaande bedrijven in Twente de kans te verkennen hoe samen te werken met LithiumWerks. En er kan bekeken worden of er bijscholing van professionals opgezet moet worden. En niet in de laatste plaats: de impact op onze regionale woonbehoefte en huizenprijzen. In een regio als Eindhoven met vergelijkbare internationale bedrijven zie je een enorme druk op de woonmarkt met stijgende huizenprijzen, met alle negatieve gevolgen van dien voor starters die hun eerste huis zoeken. Dat willen we absoluut niet, daar moeten gemeenten tijdig plannen voor kunnen maken. Dat kan nu.

Onze conclusie na het debat over Lithium Werks: de provincie liet zich veel te makkelijk het hoofd op hol brengen door grootscheepse investeringsplannen. Gedeputeerde Van Hijum stuurde het verhaal van investeringsmaatschappij OostNL klakkeloos door naar Provinciale Staten. PS nam vervolgens een overhaast en onzorgvuldig besluit, de PvdA heeft zich daartegen verzet en om die reden ook tegen gestemd.

De politieke partijen die in september voorstemden zouden scherp moeten reflecteren op hun rol in dit overhaaste gedoe. Daarom is het goed dat er een evaluatie komt. GS moet in het vervolg een eigen politieke afweging maken en daarover open met de Staten in debat gaan. Van bestuurders en volksvertegenwoordigers verwachten wij een kritische houding tegenover snelle verhalen als ons gevraagd wordt miljoenen publiek geld in te zetten!