Thuis in Enschede.

1. Volkshuisvesting

Lang leek het erop dat de wooncrisis aan Enschede voorbij zou gaan, maar ook hier is de woningmarkt een stoelendans geworden.Ben je er uitgevallen, dan kom je er niet meer tussen. Als starter met een normaal inkomen heb je op de woningmarkt pech gehad. Lange wachttijden voor een sociale huurwoning zijn gewoon geworden. Veel inwoners zien dat hun kinderen geen kant meer op kunnen.

Deze situatie vergroot tegenstellingen en verdeelt de stad. Daarom neemt de PvdA weer de regie over volkshuisvesting. Wij stellen een wethouder Volkshuisvesting aan die het wonen in Enschede bereikbaar en betaalbaar houdt! De gemeente richt haar aandacht weer op het bouwen voor eigen inwoners die nu moeilijk een woning vinden. We hebben meer aandacht voor starters, jongeren, lagere- en middeninkomens en voor inwoners die niet alleen een woning nodig hebben maar ook ondersteuning.

Samen met de woningcorporaties bouwen wij in de komende jaren 10.000 woningen extra. En we maken het mogelijk voor starters om een huis te kopen, bijvoorbeeld door een starterslening of een ‘koopgarant regeling’.

Voor bestaande woningen voeren we een opkoopbescherming in. Je mag een woning alleen kopen als je er zelf gaat wonen. En we investeren extra in de wijken die dat het hardst nodig hebben. Samen met woning­corporaties, bewoners en woningeigenaren bepalen we welke maatregelen nodig zijn. Er komen meer seniorenwoningen, waaronder tussenvormen tussen zelfstandig wonen en het verpleeghuis. Ook zorgen we ervoor dat ouderen die willen verhuizen naar een kleinere woning dat ook kunnen, het liefst in hun eigen buurt. Het lotingsysteem van de woningbouwverenigingen wordt aangepast zodat de woningtoewijzing eerlijker wordt voor mensen die vanwege hun situatie specifieke woonwensen hebben.

2. Werk & Inkomen

Iedereen verdient een eerlijke kans op goed werk. Werk dat je helpt om een zelfstandig bestaan op te bouwen, je talenten te ontwikkelen, en mee te doen in de maatschappij. Dat werk moet passend zijn en het moet fatsoenlijk worden beloond. Vaste contracten moeten worden beschermd. Discriminatie moet worden uitgebannen. Er moeten goede voorzieningen zijn voor mensen met weinig kans op de arbeidsmarkt.

Er is in Enschede een breed aanbod van banen, in onderwijs en zakelijke dienstverlening, en in de maakindustrie en de transportsector. Ook de opkomst van hightech is belangrijk. Hierin is jarenlang geïnvesteerd en dat levert veel nieuwe bedrijvigheid op. Maar de werkgelegenheid moet ook voor de langere termijn gegarandeerd zijn. Daarom steunt de PvdA bedrijven die aan onze regio gebonden zijn en de lokale arbeidsmarkt versterken. En we gaan in gesprek met grote bedrijven om te voorkomen dat banen verdwijnen.

Werk moet bij je passen. Veel mensen in Enschede zijn praktisch opgeleid en willen werk waar praktische vaardigheden gevraagd worden. Samen met het beroepsonderwijs maken we omscholing gemakkelijker voor wie wil gaan werken in de zorg, het onderwijs, bij de politie, of in de techniek. En we blijven het Twents Fonds voor Vakmanschap en Ikbindr voluit steunen.

We helpen mensen bij het vinden van werk. Bijstandsgerechtigden krijgen meer mogelijkheden voor betaald werk en vrijwilligerswerk. Werk moet ook lonen. Daarom leidt het vinden van een baan vanuit de uitkering niet meer tot minder geld. Gebrek aan lees- en schrijf­vaardigheid belemmert het vinden van een geschikte baan. Daarom bestrijden we laaggeletterdheid. We steunen lokale werkgevers als ze mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aannemen. Voor die mensen moeten er een terugkeergarantie zijn bij overgang van dagbesteding naar beschut werk of regulier werk.

Wanneer mensen genoodzaakt zijn een uitkering aan te vragen dan hoort daar een fatsoenlijke behandeling bij.  Onze inwoners mogen niet in de schulden raken, al helemaal niet door toedoen van de gemeente. Daarom scheldt de gemeente langjarige schulden kwijt. Armoede is onacceptabel. De Enschedese PvdA bestrijdt armoede met alle kracht. Kinderen mogen niet langer in armoede opgroeien. Organisaties en bedrijven die in Enschede een asociaal incassobeleid voeren worden aangepakt.

De gemeente is een belangrijke werkgever, een grote opdrachtgever, en is verantwoordelijk voor het toekennen van uitkeringen en vergunningen. De gemeente heeft daarmee een voorbeeldfunctie rond goed werkgeverschap.

3. Betrokken zorg en ondersteuning voor iedereen

Gezondheid is niet vanzelfsprekend. Iedereen moet kunnen vertrouwen op goede zorg als dat nodig is. Die zorg moet worden verleend door organisaties die betrouwbaar zijn, die Enschede kennen, maatwerk leveren en samen willen werken. We willen geen marktwerking in de zorg en geen zorginstellingen die met elkaar concurreren.

Zorg moet voor iedereen betaalbaar zijn, en voor iedereen toegankelijk. Gezondheidsproblemen als gevolg van lage inkomens zijn niet acceptabel. Huisartsen moeten graag in Enschede willen werken en de gemeente maakt vestiging makkelijker. We willen dat er in onze gemeente een volwaardig ziekenhuis blijft. Afspraken over specialisatie tussen ziekenhuizen in de regio zijn prima, maar mogen niet leiden tot een smaller aanbod. We blijven de zorgverzekeringen van de Gemeentepolis aanbieden voor mensen met een laag inkomen.

De gemeente vraagt een lagere bijdrage voor WMO-voorzieningen van mensen met een laag inkomen. Maatwerk bij aanvragen WMO is leidend. Wachtlijsten worden weggewerkt. We mogen niet verwachten dat al onze inwoners mantelzorg kunnen verlenen. Mantelzorgers die wél zulke zorg op zich nemen worden beschermd tegen overbelasting, en worden financieel gesteund door gemeente, zorgverzekeraar en zorgkantoor. Jonge mantelzorgers krijgen speciale ondersteuning.

De functie van welzijnswerker wordt in ere hersteld. Welzijnswerk wordt beschikbaar voor alle inwoners van Enschede. Het is structureel aanwezig in de wijken voor ondersteuning van kwetsbare inwoners. We streven naar één aanbieder per stadsdeel. We zoeken continuïteit in de financiering van welzijnsorganisaties. Daarbij spelen de wijkteams en Wijkwijzers een centrale rol. Op veel plekken in Enschede is er een Wijkwijzer die kan doorverwijzen naar het wijkteam of naar andere hulpverlening; wij willen dat ze, in goede samenwerking met wijkraden en buurtcommissies, nog beter toegankelijk worden en hun dienstverlening uitbreiden.

We hebben speciale aandacht voor jeugdzorg. Soms zijn ouders niet in staat om hun kinderen op een veilige manier te laten opgroeien. Die ouders worden ondersteund bij de opvoeding, in hun eigen buurt. Wanneer dit onvoldoende werkt dan is er strakke regie nodig, met één centrale regisseur die zorgt dat het kind goed en veilig opgroeit. Het is belangrijk dat het programma ‘Kansrijke Start’ wordt uitgebreid en beschikbaar gemaakt voor alle kinderen in kwetsbare situaties. Er moet een samenhangend jeugdbeleid komen tot het 23^ste levensjaar, met extra aandacht voor de eerste 1000 dagen van een kind.

Ouderen moeten zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. In woningbouwplannen moet er daarom aandacht zijn voor passende vormen van volkshuisvesting voor ouderen. We bouwen wooncomplexen met een huismeester en goede algemene voorzieningen. En we richten het Hanny Flore Team op om nieuwe vormen van ouderenhuisvesting te bevorderen. Dit team bekijkt wensen en knelpunten, en adviseert de gemeente gevraagd en ongevraagd.

We maken een ‘woonzorg visie’, samen met woningcorporaties, politie, en welzijns­organisaties. Bij de (her)inrichting van de stad wordt rekening gehouden met beperkingen die ouderdom met zich meebrengt. In elke wijk komt een woonservicezone: een gebied met aangepaste woningen, met wijkvoorzieningen voor gezondheidszorg, welzijn, vrije tijd en sport, en met publieke ontmoetingsruimtes, dat goed bereikbaar is met openbaar vervoer.

4. Leefbare en veilige wijken

Sommige buurten in Enschede zijn niet ‘schoon, groen en veilig’. In die buurten laat de gezondheid van veel inwoners te wensen over. Er wonen vaak mensen die geen inkomenszekerheid hebben. De PvdA wil dat de leefbaarheid van wijken opnieuw centraal komt te staan. We steunen buurtbewoners die hun woon- en leefomgeving willen verbeteren. Via hen moet de buurt weer een stem krijgen. Plannen moeten samen met de buurt worden gemaakt.

De fysieke omgeving in de wijken moet schoon zijn en goed onderhouden, goed verlicht, goed toegankelijk voor iedereen, veilig qua wegverkeer, met zo min mogelijk geluidsoverlast. Leefbaarheid en veiligheid gaan hand in hand. Het is de taak van de gemeente om, samen met de politie en brandweer, de veiligheid in buurten, wijken en dorpen te garanderen. Maar voor een veilige stad is iedereen nodig. Daarom wordt voor elke wijk een veiligheids­plan opgesteld, met zoveel mogelijk inbreng van inwoners uit de wijk. Voor gevaarlijke plaatsen, zoals fietstunnels en parken, zoeken we samen met buurtbewoners naar oplossingen, zoals betere verlichting en cameratoezicht.

We beginnen met het verbeteren van de buurten, dorpen en wijken waar de sociale problematiek het grootst is. Wijkbewoners worden gestimuleerd om activiteiten op buurt- en wijkniveau zoveel mogelijk zelf te organiseren. De gemeente helpt daarbij en stelt zich niet bureaucratisch op. Wijkbudgetten worden verhoogd. De gemeente zorgt dat de bestaande wijkcentra kunnen blijven bestaan, en ze helpt nieuwe wijkcentra op te richten waar dat nodig is. Dat geldt ook voor buurthuizen, speeltuinen en kinder­boerderijen.

Voor meldingen over overlast en onveiligheid is 24/7 bereikbaarheid nodig. Daartoe wordt het ‘makkelijk’ meldensysteem verbeterd. In wijken waar dat nodig is zeten we meer vaste wijkagenten en meer buurt- en jongerenwerkers in. Hulpverleners worden beter toegerust op vroegsignalering van (huiselijk) geweld en op preventie. De signalerende rol van scholen en sportclubs worden versterkt ook bij interne veiligheid. Wanneer preventie niet werkt dan moet er stevige handhaving zijn. BOA’s worden gesteund en waar mogelijk beter opgeleid. De inzet in het uitgaanscentrum is noodzakelijk want iedereen moet veilig uit kunnen gaan ongeacht iemands geslacht, seksuele voorkeur of culturele achtergrond.

Er wordt hard opgetreden tegen cybercriminaliteit, drugscriminaliteit en alle vormen van uitbuiting en mensenhandel. Maar we maken ook onze inwoners, en in de eerste plaats onze kinderen, weerbaar tegen die vormen van criminaliteit.

5. Een tolerante stad en betrouwbare overheid

Tolerante stad

In Enschede mag je zijn wie je bent. Er is hier geen plaats voor discriminatie, uitsluiting en intolerantie. De PvdA voert een inclusief beleid: een beleid dat ervoor zorgt dat iedereen volwaardig mee kan doen, ongeacht gender, leeftijd, huidskleur, culturele achtergrond, seksuele voorkeur, lichamelijke beperking of verstandelijk vermogen.

Er is nog veel te verbeteren op het gebied van vrouwenemancipatie. Nog steeds worden mannen en vrouwen vaak ongelijk beloond, of krijgen ze verschillende rollen toegeschreven. Nog steeds is er sprake van seksuele intimidatie. We bestrijden die door onveilige plekken te identificeren, handhaving uit te breiden, en daders te vervolgen.

Sinds 1992 is er een VN-verdrag Handicap dat regels stelt op het gebied van wonen, vervoer, opleiding, en inkomen. We maken openbare voorzieningen voor iedereen toegankelijk en veilig. Ook school, werk, vervoer, en huisvesting moeten voor gehandicapten toegankelijkheid zijn. Om ervoor te zorgen dat het verdrag in Enschede wordt uitgevoerd komt er een wethouder VN Verdrag Handicap. En het nieuwe college stelt in samenspraak met alle betrokkenen een inclusie-agenda053 op.

De gemeente gebruikt verschillende informatiekanalen in haar contact met burgers. We bieden bijvoorbeeld een voorleesmogelijkheid aan voor blinden en slechtzienden. En we geven ondersteuning aan burgers die niet goed met een computer kunnen omgaan.

We maken seksuele diversiteit bespreekbaar, ook in omgevingen waar die diversiteit als een probleem wordt gezien. We hebben speciale aandacht voor mensen met een multiculturele achtergrond en mensen uit orthodox-religieuze kring. En we vinden dat scholen een veilige plek moeten zijn voor LHBTI+’ers. Vrijheid van onderwijs is geen vrijbrief voor onverdraagzaamheid. Jongeren, en zeker jongeren uit kwetsbare groepen, worden weerbaar gemaakt tegen seksuele intimidatie. Tegelijkertijd zetten we alles op alles om seksuele intimidatie en seksueel geweld te voorkomen.

We zorgen ervoor dat het gemeentepersoneel divers is samengesteld, inclusief het college van B&W.

Solidariteit is een uitgangspunt voor het politiek handelen van de PvdA in Enschede, juist ook waar het gaat om de opvang van vluchtelingen. Maar we houden ook rekening met de draagkracht van de stad, en we geven de voorkeur aan kleinschalige opvang verspreid over de stad. Met het recente besluit van de regering om 500 asielzoekers op Twente Airport te huisvesten zijn we dan ook niet gelukkig, maar we verwelkomen hen zo goed. Naast huisvesting stellen we een programma op om – vaak getraumatiseerde – vluchtelingen te helpen met integratie. Zo krijgen zij ook de kans geeft om te werken aan hun toekomst.

In Enschede voelen meer mensen zich eenzaam dan gemiddeld elders in het land. Volgens de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen van 2020 was 51% van de Enschedeërs eenzaam, en 12% ernstig tot zeer ernstig. Inmiddels is er een actieplan van Samen1Twente dat eenzaamheid in Enschede wil verminderen. Dat plan steunen we.

Betrouwbare overheid

De gemeente is er voor alle inwoners. Iedere Enschedeër verdient het om gehoord te worden, en verdient een persoonlijke benadering. Voor een levendige democratie is het belangrijk dat iedereen kan deelnemen.

Gemeentebestuur en inwoners moeten elkaar kunnen vertrouwen. De gemeente spant zich in om met iedereen op een open, integere en eerlijke manier te communiceren, digitaal of fysiek. Het moet voor inwoners steeds duidelijk zijn wat de gemeente bedoelt. We nemen de aanbevelingen uit het rapport ‘Klem tussen balie en beleid’ over.

In het contact tussen gemeente en inwoners is er niet altijd sprake van gelijkwaardigheid. De burger is vaak afhankelijk. Inwoners moeten in beroep kunnen gaan tegen een besluit of behandeling van de gemeente. Door het Rijksbeleid hebben mensen met een kleine portemonnee vaak maar gebrekkige juridische ondersteuning. De PvdA vindt dat inwoners met een uitkering een beroep moeten kunnen doen op onafhankelijke cliënt­ondersteuning, net als cliënten in de Wmo. De gemeente brengt deze cliëntondersteuning onder de aandacht door haar standaard op te nemen in haar brieven. Wij versterken de sociaal-juridische hulp door gratis spreekuren in wijken en dorpen en versterken de sociale advocatuur in Enschede.

We willen een gemeente die inwoners in een vroeg stadium bij besluitvorming betrekt en hen als gelijkwaardige gesprekspartners beschouwt. Dat vereist menselijk contact, maar ook het besef dat onbedoelde discriminatie mogelijk is. We koesteren onze lokale democratie, en we moeten dat democratische systeem goed onderhouden.

We experimenten met nieuwe vormen van inspraak, zoals het Burgerberaad of G1000. Jongeren krijgen een grotere stem in de plannen van de gemeente door Invoering van de generatietoets. De jaarlijkse motiemarkt blijft en er komt een procedure voor het aanmelden van burgerinitiatieven en voor de ondersteuning daarvan.

Het stadhuis is van alle inwoners, het is ons Huis van de Democratie. We zorgen dat elke leerling minimaal één keer in haar of zijn schoolcarrière in de raadszaal is geweest. We moedigen debatwedstrijden aan, vooral voor het beroepsonderwijs.

Lokale media zijn als ‘luis in de pels’ onmisbaar voor een vitale lokale democratie. Wij zetten structurele middelen in om lokale media en journalistiek te ondersteunen.

Digitalisering biedt kansen voor de democratie en voor de communicatie tussen burger en gemeente, maar vereist ook extra aandacht qua rechtsbescherming. De toenemende digitalisering maakt een fundamenteel debat nodig over de wijze waarop de gemeente data verzamelt, en die data gebruikt in haar besluitvorming. Wij organiseren dat debat.

6. Onderwijs als basis voor kansengelijkheid

Op school leer je lezen en schrijven, je talenten ontdekken, en samenwerken. Maar school is ook de plaats waar je elkaar treft en waar je vrienden maakt. Het is belangrijk dat kinderen van verschillende achtergronden elkaar ontmoeten. Daarom moeten er in elke wijk aantrekkelijke scholen zijn zodat de school in de buurt voor ouders een vanzelfsprekende keuze wordt.

Nog steeds heeft niet elk kind evenveel kans om zijn of haar talenten te ontwikkelen. Op dit moment neemt de kansenongelijkheid in het onderwijs zelfs toe. Dat is niet acceptabel. Nu al heeft een kwart van de inwoners van Enschede moeite met lezen en schrijven, en dat kan nog erger worden. Wij doen er alles aan om de kansengelijkheid in het onderwijs te vergroten en om laaggeletterdheid tegen te gaan. Samen met scholen en jeugd­werkers, maar ook samen met ouders, stellen we daar een ­programma voor op. Een meerjaren­programma, want het kost veel tijd om dit probleem op te lossen.

We zijn voorstander van een gratis voorschool voor alle kinderen vanaf 2 jaar. Daarbij is het zaak om de voor- en vroegschoolse (VVE) trajecten in Enschede op het huidige hoge niveau te houden. We organiseren ook meer naschoolse activiteiten, om leerlingen nog beter hun interesses te laten ontdekken. En we steunen initiatieven die kinderen in aanraking brengen met sport, cultuur en muziek. Verder willen we een gratis weekendschool die jongeren tussen de 10 en 14 jaar helpt bij het oriënteren op een toekomstige loopbaan door ze te laten kennismaken met verschillende beroepen en vakgebieden. En we gaan door met de Lokaal Educatieve Agenda (LEA).

We willen af van termen als ‘laagopgeleid’ en ‘hoogopgeleid’. Goed onderwijs betekent dat alle kinderen de kans krijgen om hun talenten te ontwikkelen. Het ene kind is praktisch ingesteld, het andere meer theoretisch. Er is geen reden om het ene hoger aan te slaan dan het andere. En we zorgen dat ouders beter geïnformeerd worden, want vaak ontbreekt kennis over de vele mogelijkheden die het beroepsonderwijs te bieden heeft.

Alle kinderen gaan met een startkwalificatie van school. We voorkomen schooluitval door vroege signalering en tijdig handelen. We geven leerplichtambtenaren meer ruimte om maatwerk toe te passen. Vroegtijdige schoolverlaters blijven we actief benaderen om hen weer naar werk of school te begeleiden. En we gaan door met ‘de Twentse Belofte’.

De school moet voor ieder kind een goede en bovenal veilige plek zijn waar geen ruimte is voor pesten en intimidatie. Als er behoefte is aan extra zorg wordt die zo dichtbij mogelijk geregeld, bij voorkeur op de school zelf. Scholen onderhouden daartoe contact met de wijkagent en de wijkteams, zodat school en zorg op elkaar aansluiten.

We verbeteren de positie van leraren. Er moet ruimte zijn voor hun verdere ontwikkeling, en hun administratieve taken moeten worden verminderd. Omscholingstrajecten voor zij-instromers zijn nodig om ervoor te zorgen dat er ook op termijn voldoende leraren zijn. De komende jaren zullen veel leerkrachten met pensioen gaan. We willen nagaan hoe ze betrokken kunnen blijven bij het onderwijs.

Tenslotte is Enschede een bruisende studentenstad, en dat moet zo blijven. Studenten dragen bij aan de toekomst van onze stad, vooral als ze hier kunnen blijven na hun studie. We verbeteren de omstandigheden daarvoor, vooral als het gaat om wonen en werken.  Of je nu een opleiding volgt bij het ROC, bij Saxion of bij de Universiteit Twente, de PvdA zet zich in voor alle studenten, zodat ze zich thuis voelen in Enschede.

7. Ruimtelijke ordening en verkeer & Duurzaamheid en Milieu

Ruimtelijke ordening en verkeer

Enschede groeit naar 170.000 inwoners. Dat vraagt om (veel) meer passende en betaalbare woningen. Maar er is ook aandacht nodig voor verduurzaming van de woningvoorraad, en voor het woon-zorg vraagstuk als gevolg van de vergrijzing. En we maken onze stad groener. Bouwen is nodig, maar op een manier die niet tot verstening van de stad leidt. We doen recht aan de eigenheid van de woonkernen in het landelijk gebied.

Enschede moet bewoonbaar blijven, gezonder worden, aantrekkelijk zijn voor toeristen, en beter bestand tegen klimaatverandering. De gemeente blijft regie voeren over de ruimtelijke ontwikkeling van de stad, en is terughoudend bij de verkoop van grond aan private partijen.

Als winkelstad doet Enschede het goed. Veel nieuwkomers en ook internationale merken kiezen voor een vestiging in de binnenstad. Creatieve ondernemers die zich in het centrum vestigen zorgen voor een nog meer onderscheidend aanbod aan winkels en activiteiten. Het cultuuraanbod is breed, en wij willen dat dat zo blijft.

Enschede kent een uniek landelijk gebied met onze dorpen Lonneker, Boekelo, Usselo, Glanerbrug en de buurtschap Twekkelo. In juli 2021 is de Visie Landelijk Gebied vastgesteld die de bijzondere kwaliteit van het buitengebied benadrukt. We betrekken bewoners bij de uitwerking van de plannen. De vorming van een stadsdeel Buitengebied zou die betrokkenheid een structureel karakter kunnen geven.

Het vliegveldterrein combineert verschillende bestemmingen. Deels een hoge natuurwaarde aansluitend op het landelijk gebied. En voor een groot deel de Technology Base die ruimte biedt voor ondernemers en onderzoekinstellingen om innovaties verder te ontwikkelen in testopstellingen en proeffabrieken. We willen de technology base verder economisch ontwikkelen, op een manier die de natuur intact laat en die acceptabel is voor omwonenden.

We ontzeggen niemand de auto, maar ontmoedigen autogebruik in het binnensingelgebied. We stimuleren juist het langzaam verkeer (fietsen en wandelen). Zo verbeteren we de luchtkwaliteit, leefbaarheid en doorstroming van het verkeer, en verminderen we het beslag op de openbare ruimte door parkeren.

We maken fietsen aantrekkelijker, dringen fietsendiefstal terug, verbeteren de veiligheid door overdekte, met camera’s in beveiligde fietsenstallingen. In 2030, en liefst eerder, kunnen alle scholen goed met de fiets worden bereikt. Dat vereist goede en veilige fietsroutes in de schoolomgeving, en veilige oversteekplaatsen over drukke verkeersroutes.

We blijven lobbyen voor verkorting van reistijd tussen Enschede en de Randstad door betere aansluiting op (internationale) OV-verbindingen en de intercity-verbinding met Zwolle.

Duurzaamheid en milieu

Enschede is in 2050 volledig klimaatneutraal. We voeren de Klimaatwet uit en we onderschrijven het Klimaatakkoord van Parijs. Door te vergroenen en verantwoordelijkheid te nemen beschermen we niet alleen onze directe omgeving maar ook onze eigen gezondheid.

Verduurzaming kan alleen slagen als er voldoende draagvlak is. Daarvoor is nodig dat de woonlasten niet stijgen door energiebesparende maatregelen. De inwoners van onze stad mogen niet in financiële problemen komen door een hoge energierekening. Dat is een steeds grotere opgave. We doen wat we kunnen om energie-armoede tegen te gaan.

Intussen blijft het nodig dat nieuwbouw in Enschede energieneutraal wordt en dat bestaande woningen versneld energiezuinig worden gemaakt. Om woningisolatie en zonnepanelen betaalbaar te maken verstrekt de gemeente aan huiseigenaren een lening waarvan de afbetaling gedekt wordt door lagere energiekosten. En we maken afspraken met de corporaties over het verduurzamen van woningen. Onderdeel van die afspraken is dat huur- en energiekosten niet hoger worden.

De gemeente geeft voorrang aan lokale of regionale energiecoöperaties bij het verlenen van vergunningen voor de opwekking van duurzame energie.

We nemen maatregelen om de uitstoot van fijnstof of andere vervuilende stoffen te beperken, in het bijzonder in het binnenstedelijk gebied. We beschermen ook de ‘groene longen’ van de stad en we zijn zuinig op onze parken en kinderboerderijen. We brengen in kaart welke bedrijven veel vervuilende stoffen uitstoten. En om luchtvervuiling door open haarden en pelletkachels tegen te gaan worden schoorstenen voorzien van een elektrische katalysator.

Om de stad schoon te houden wordt per wijk een afvalbeheersplan opgesteld, in overleg met bewoners. Verder blijft de gemeente in gesprek met Twence over de beste methode om afval in te zamelen en te verwerken. Er kan een moment komen dat nascheiding de voorkeur verdient boven Diftar. Maar zolang het Diftar-systeem in gebruik is worden de schadelijke neveneffecten bestreden. Per wijk moet worden bekeken welke aanpassingen nodig zijn.

Tenslotte vangt onze gemeente de nu al merkbare gevolgen van klimaat­verandering zo goed mogelijk op. Denk daarbij aan extreme hitte en langdurige droogte, maar ook wateroverlast. Om temperatuurstijging in de stad tegen te gaan wordt veel zorgvuldiger omgegaan met de bomen in de stad. Ook wordt in elke wijk de groenvoorziening verbeterd en worden in de binnenstad stenen vervangen door groen.

9. Sport

Sporten is niet alleen leuk en gezond, maar het zorgt ook voor verbinding in de wijk en het brengt mensen met diverse achtergronden bij elkaar. Daarom willen we dat iedereen in Enschede de kans heeft om te sporten. Er moeten meer hardlooproutes en fitness plekken in de parken komen. Wie het lidmaatschap van een sportclub niet kan betalen ondersteunen we financieel en er komen meer sporturen op school. We steunen initiatieven om sport een onderdeel te maken van de dagbesteding van mensen met een zorgindicatie of mensen met een beperking.

Sportaal krijgt als gemeentelijk sportbedrijf een grotere rol in de ondersteuning van sportverenigingen. Sportaal krijgt de financiële en de personele middelen om dat te doen. Het zou goed zijn als de verenigingen meer verbonden werden met onderwijs en welzijn.

Sportaccommodaties worden multifunctioneel. Als verschillende sportverenigingen van een enkel complex gebruik maken wordt de sociale binding groter, en de kosten lager. Dat geldt ook voor de samenwerking met het onderwijs.

Sportverenigingen kunnen hun maatschappelijke bijdrage nog verder vergroten door hun clubhuis beschikbaar te stellen aan anderen in hun wijk. Dat kunnen maatschappelijk organisaties zijn, maar ook bedrijven. Accommodaties zouden overdag gebruikt kunnen worden als werkruimte voor kleine bedrijven en zzp’ers. We vinden dat de gemeente al deze ontwikkelingen moet steunen.

De sportaccommodaties dienen kwalitatief goed te zijn en goed te worden onderhouden. De gemeente helpt verenigingen met dat onderhoud. Basisbanen zijn daar heel geschikt voor. Verduurzaming van accommodaties wordt financieel aantrekkelijk gemaakt.

De zwembaden en de ijsbaan verdienen bijzondere aandacht. We steunen de inwoners die zich inzetten om zwembad De Brug nieuw leven in te blazen. Het Slagman houden we zo lang mogelijk open. Het nieuwe Aquadrome wordt uitgebreid met recreatieve elementen zoals een kinderbad, een glijbaan en andere speelelementen. De ijsbaan blijft open en toegankelijk, als het kan met regionale steun.

10. Kunst & Cultuur

Enschede is rijk aan kunst en cultuur. Er zijn bekende instellingen (Rijksmuseum, Reisopera, AKI, ArtEZ conservatorium), maar ook veel kleinere theaters en gezelschappen, festivals en culturele evenementen, soms met landelijke uitstraling, beeldend en uitvoerend kunstenaars, verenigingen voor amateurkunst, en tal van culturele initiatieven van inwoners.

Die kunst en cultuur zijn belangrijk voor de stad. Ze bieden ontspanning en soms troost. Ze kunnen mensen verbinden. Tolerantie bevorderen. En kunst en cultuur maken een stad aantrekkelijk voor bedrijven en zijn dus belangrijk voor de economie. Maar ze zijn hard getroffen door de coronacrisis.

De gemeente moet doordrongen raken van de grote betekenis van kunst en cultuur. Per inwoner gaat Enschede evenveel geld aan cultuur besteden als Groningen, Arnhem, Eindhoven en Maastricht. Dat zijn de steden die, net als Enschede, extra geld van het Rijk krijgen vanwege hun positie als regionaal centrum.

Het gemeentelijk subsidiebeleid wordt meer op continuïteit gericht. Nu moeten instellingen zich vaak met minimale middelen redden en ze krijgen incidenteel subsidie om de ergste nood te lenigen. Er zijn veel voorbeelden van kunstenaars die werk buiten de kunstsector moeten accepteren om in hun levensonderhoud te voorzien. Kunstenaars verdienen een fatsoenlijk inkomen. De gemeente betrekt hen bij het verbeteren van de openbare ruimte en bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken.

Huisvesting is in onze stad een probleem voor de kunst- en cultuursector. Wij zorgen dat er meer locaties voor amateurkunst beschikbaar komen, dat panden die geschikt en betaalbaar zijn als broedplaats voor kunstenaars behouden blijven, en dat toekomstige plannen voor stedelijke ontwikkeling rekening houden met de behoefte van de kunst- en cultuursector aan betaalbare huisvesting en atelierruimte.

In Enschede is er een sterke verbinding van kunst en cultuur met het onderwijs, zoals cultuureducatie en het Cultuurmenu. Die verbinding wordt uitgebouwd, door wijkgerichte cultuureducatie en door een nieuwe initiatieven op het terrein van diversiteit, eenzaamheid, en sociaaleconomische achterstand.

Iedereen in Enschede krijgt toegang tot boeken en hoogwaardige digitale informatiebronnen. De openbare bibliotheek biedt die toegang. Wij zorgen ervoor dat de verhuizing naar het mooie maar dure Muziekkwartier de toekomst van de openbare bibliotheek niet in gevaar brengt. De bibliotheken in de wijken blijven betaalbaar en toegankelijk.

De gemeente moet al het mogelijke doen om het cultureel erfgoed in Enschede te beschermen. Waardevolle gebouwen en objecten waarin het verleden van onze stad zichtbaar is worden niet opgeofferd aan stadsvernieuwing. Er wordt een politiek-historisch-cultureel centrum opgericht waarin onze rijke stadshistorie op een aantrekkelijke manier wordt gepresenteerd.

De PvdA is voor een evenementenbeleid waarin plaats is voor zowel commerciële als non-profit activiteiten. Alle kunstvormen, en alle genres, komen aan bod. Amateurkunst en de WAK-week verdienen speciale aandacht. Verder wordt het aanbod afgestemd met andere Twentse podia met het oog op een breed Twents cultuuraanbod.