Maandag 7 november 2022 werd de begroting 2023-2026 behandeld. Namens de fractie van de Enschedese PvdA werd door onze fractievoorzitter Yara Hümmels de volgende bijdrage geleverd.
Enschede is ons thuis. Het is een stad om van te houden. De stad beweegt: er wordt gebouwd, gewerkt en geleefd. Als ik door de stad fiets ben ik trots. Enschede is de afgelopen jaren nog mooier geworden. Ze heeft zich ontwikkeld, van het verre eindstation in het Oosten tot een bijzondere stad aan het begin van Europa. We zien gelukkig een veerkrachtige stad en het gaat goed met veel inwoners, maar de PvdA houdt haar hart vast.
Er zijn inmiddels ook veel Enschedeërs die moeite hebben om rond te komen. In de afgelopen weken hebben we als raad laten zien deze zorgen urgent op te pakken, door het instellen van het noodfonds. Dank aan het college en deze raad dat we die stap samen hebben gezet en niet afwachtend zijn geweest.
Dan nu deze begroting. Hierin is te zien dat we investeren: in de stad en in de inwoners. Laten we beginnen bij bestaanszekerheid:
De afgelopen jaren hebben we al veel bereikt. Wij hebben inwoners de kans gegeven te groeien op hun eigen manier, door het ‘Twents Fonds voor Vakmanschap’. Samen met bijna duizend anderen hebben deze Enschedeërs hun diploma gehaald. Daarom gaan we daar mee door, net als met ‘Rondkomen met je inkomen’.
De wethouder gaf in de eerdere besprekingen aan dat hij bezig is om alle armoedepartners onder één dak te brengen en dat er inwoners kunnen starten in de maatschappelijke banen. Wij zijn blij dit te horen, maar het gaat ons eigenlijk niet snel genoeg. Niet voor ons, maar voor de inwoners die hierbij gebaat zijn. Wethouder, zet alles op alles om snel voortgang te maken!
We starten met het maken van inclusief beleid, want diversiteit is een feit maar inclusiviteit vraag om actie. De PvdA is blij dat wij voor actie kiezen.
Een dak boven je hoofd
Dat geldt ook voor de winteropvang voor dak- en thuisloze mensen. Deze is inmiddels opengesteld, maar het blijkt nu al dat we aandacht moeten houden voor genoeg capaciteit. Vanaf 2023 wordt van alle gemeenten verwacht dat ze de omslag gaan maken naar Wonen Eerst. De PvdA verwacht daarom van het college dat ze ons meeneemt in die ontwikkeling en dat zij bij alle fysieke plannen steeds ook deze groep voor ogen heeft die ook recht heeft op goede huisvesting.
Duurzaamheid
Wij willen dat Enschede een prettige plek is om te zijn, voor nu en in voor de toekomst. Onder andere door in te zetten op ‘zon op dak’, met extra geld, nu 200.000 structureel en vorig jaar eenmalig 300.000. Kunnen wij van het college de toezegging krijgen dat bij de aankomende tranche sportverenigingen, speeltuinen, culturele instellingen, scholen en andere maatschappelijke organisaties voorrang krijgen?
Dan een kritische noot, de PvdA mist in de begroting het inrichten van een energiefonds, zoals staat in ons coalitieakkoord. Na beantwoording van de vragen door de wethouder en na eigen onderzoek stellen wij nu in onze motie voor dat wij als Enschede moeten inzetten op het maximaal aanvragen van de bestaande landelijke fondsen, voor zowel inwoners als maatschappelijke organisaties. Wij willen dit doen door het bestaande netwerk, zoals Alifa, Pioneering en het Energieloket te versterken. Zorg ervoor dat iedereen maximaal ondersteund wordt bij het doen van een aanvraag. Zo kost het ons minimaal geld, met grote opbrengst. Op deze manier zien wij ook meteen welke inwoners tussen wal en schip vallen, en waar wij nog het Energiefonds voor moeten oprichten.
Wij snappen het amendement van GL voor meer geld voor duurzaamheid, maar wat ons betreft volgen we eerst het voorstel van PvdD, voor het inzichtelijke maken van al onze duurzaamheidsinvesteringen. Samen met de ambtenaren heb ik gesproken over het instellen van een soort ‘Huis van Sturing’ voor dit onderwerp. Als dan blijkt dat we te weinig doen, dan kunnen we daar bij de zomernota, op basis van die harde cijfers, bijsturen en opplussen.
Investeren in de jeugd
Dan onze jeugd, onze toekomst. Wij investeren daar flink in. Via het preventieakkoord, waarbij we willen dat we het gezondheidsniveau van onze inwoners verhogen. En we gaan direct beginnen met het terugbrengen van het jongerenwerk op scholen. Dit kan op vele manieren, zoals de succesvolle OJA aanpak uitbreiden, of via de huiskamer op school of de brugfunctionaris. Dicht bij onze inwoners, in hun directe leefomgeving.
Wat wij nog wel missen, is de flinke impuls voor kansengelijkheid. We hebben plannen, we willen voor 10 jaar aan de slag, maar de middelen blijven achter. Daarom steunen we het amendement van D66 voor het alvast reserveren van geld voor dit jaar, om er daarna bij de zomernota structureel meer geld voor uit te trekken. De jeugd heeft het nodig, zeker nu, er is geen tijd te verliezen.
Volkshuivesting
Onze stad verandert met de dag. Nieuwe stukken stad worden gebouwd. In deze begroting gaan we flink investeren in onze stad, voor de lange termijn. De stad wordt daar beter van, daar is de PvdA van overtuigd. Er staan nu negen projecten op de agenda, wij moeten nog met elkaar afweegkaders opstellen hiervoor. Een belangrijk kader is de betaalbaarheid en verduurzaming, dat blijkt uit de opstelling van deze raad bij individuele projecten. Wij verwachten dat deze uitgangspunten terugkomen bij de kaders.
Wij missen vervolgens geld voor het realiseren van flexwoningen, terwijl we allemaal de mond vol hebben van deze potentiële oplossing. Wij willen ervoor zorgen dat in de investeringsagenda dus ook geld vrijkomt voor de daadwerkelijke realisatie.
Samen maken wij Enschede aantrekkelijk
Dan een thema dat steeds terugkomt: Enschede is een aantrekkelijke stad. Dat willen we natuurlijk allemaal. Maar een aantal teksten in deze begroting gaven ons, en velen met ons, het gevoel dat niet iedereen ervoor zorgt dat wij een aantrekkelijke stad zijn. Nee, het zijn vooral de hbo’ers en universitair opgeleiden die dat kunnen. Het college zegt dat ze dit niet zo bedoelt. Maar als dat zo is, moet ze niet iets opschrijven dat zo uitgelegd wordt. Daarom hebben wij een amendement gemaakt op deze tekst. Want juist samen maken wij Enschede aantrekkelijk.
En om te voorkomen dat dit soort wereldbeelden voort blijven bestaan, willen we deze manier van kijken naar de stad bespreken bij onze stadsvisie. Want, voor wie willen we aantrekkelijk zijn? Potentiële investeerders, potentieel nieuwe inwoners uit ander steden? Of willen we in onze eigen inwoners investeren, omdat zij het daadwerkelijke kapitaal zijn van onze stad? Omdat zij hier geboren zijn, zich hier willen ontwikkelen én willen blijven wonen. Juist die ontwikkeling, die verheffing, dát brengt een stad welvaart. Want als wij in hen investeren, investeren zij weer in de stad. Dan bouwen we samen aan iets dat groter is dan onszelf.
Aan de slag
Deze begroting is er één om trots op te zijn. Het staat boordevol plannen die de PvdA heeft aangedragen en kan steunen. We realiseren ons ook dat we bij de zomernota extra keuzes willen en moeten maken, zeker in goede samenwerking met de rest van de raad. Want eerlijk is eerlijk, gezien de korte voorbereidingstijd naar de begroting toe zijn we daar nog niet goed aan toe gekomen.
Samen maken we ons hard voor een leefbare, duurzame, veilige en toekomstbestendige stad, waar iedereen zich thuis voelt.