Zoektocht naar goede oplossing voor gratis OV voor ouderen

Hoe krijgen we zoveel mogelijk ouderen actief door inzet van gratis of goedkoop openbaar vervoer? Dit thema houdt de gemeenteraad al langer bezig. Onlangs werd de raad geïnformeerd over hoe succesvol de nieuwe regeling voor goedkoop openbaar vervoer voor 65+ is. Dat valt tegen. Reden voor een debat, dat maandag 16 november plaatsvond in de Stedelijke raadscommissie.

Wat er aan vooraf ging…
De invoering van de OV-chipkaart betekende voor veel ouderen een drempel voor het gebruik van het openbaar vervoer. Daarom werd een regeling gratis openbaar vervoer voor 70 plus in het leven geroepen. Geld is niet per se leidend voor ouderen, maar wel een factor van invloed. Als mensen de kaart tot hun beschikking hebben, kiezen ze sneller en makkelijker voor het OV. Voor een boodschap, familiebezoek of ander uitje. Ouderen gaan er door gratis openbaar vervoer vaker op uit, nemen meer deel aan het maatschappelijk leven en vermijden kansen op ongevallen door niet meer met auto of fiets te gaan.

Om allerlei redenen, waaronder financiële, werd de regeling vorig jaar versoberd. Dwars tegen alle afspraken in het coalitieakkoord in. In het voorjaar betoogde de PvdA al dat de nieuwe regeling geen volwaardige vervanger is van de oude. Minima kregen nog wel een gratis kaart, anderen moesten deze aanschaffen. En dat bovendien via een systeem dat veel te ingewikkeld was/is voor de doelgroep. Het uitbreiden van het reisgebied met Hengelo en het verlagen van de leeftijd van 70 naar 65 lijkt tot nu toe vooral een papieren meerwaarde. Geen echte meerwaarde voor de mensen voor wie de regeling bedoeld is.

Gebrek aan succes
Nu blijkt dat de kaart maar weinig wordt aangeschaft. Er was een extra offensief voor nodig om te zorgen dat minima die recht hebben op een gratis kaart, deze ook daadwerkelijk aanschaften. Dat leidde tot flink wat extra kaarten, maar wel met veel meer extra werk dan vooraf bedacht. Niet bepaald een structurele oplossing.

De PvdA had al vraagtekens bij het aanbod dat Syntus de gemeente deed. De wethouder gaf destijds aan dat de vervoerder niet meer wilde bieden, onder andere vanwege inkomstenderving. Met het huidige gebrek aan succes kunnen we daar in ieder geval niet van spreken en is het logisch nog eens met de Syntus om de tafel te zitten over hoe nu verder.

Hoe nu verder?
Met beperkte middelen kan je verschillende strategieën kiezen. Voor een grote groep mensen de drempels een klein beetje verlagen tot voor een kleine groep alle drempels echt wegnemen. De juiste strategie is van veel zaken afhankelijk. Vooralsnog blijkt dat we echter maar een kleine groep bereiken voor wie we ook niet eens de drempel volledig wegnemen.

Wat de PvdA betreft staan alle opties open. Het vergroten van het gebruik van het OV door ouderen moet daarbij centraal staan. Een nog toegankelijkere kaart is een optie, maar ook investeren in een makkelijker proces om je aan te melden. Ook een lagere eigen bijdrage voor de gebruikers zou helpen. In maart volgend jaar staan veel gebruikers voor de keuze of ze hun kaart gaan verlengen. Het zou mooi zijn dat er dan een aanbod ligt dat voor hen te goed is om nee tegen te zeggen.