Hoe goed doen we het voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt?

‘Gewoon’ meedoen op de arbeidsmarkt is lang niet voor iedereen gewoon. Een beperking, lichamelijk, verstandelijk of psychisch, kan in de weg zitten bij het vinden van regulier werk. Maar hoe goed doet de gemeente Enschede haar werk eigenlijk op dat gebied? Het antwoord blijkt moeilijk te geven, zo leerden wij uit schriftelijke vragen aan het College van B en W

Complexer

Sinds de invoering van de Participatiewet in 2015 is het speelveld complexer geworden. De Wet sociale werkvoorziening (Wsw), die voor de meest kwetsbare groep regelde dat zij op een beschutte plek aan het werk konden, ging op in de Participatiewet. Alleen voor hen die al via de Wsw aan het werk waren, mochten er gebruik van blijven maken. Voor de nieuwe groep, dus ook zij die op de wachtlijst stonden voor een Wsw-werkplek, kwam het doelgroepenregister in de plaats. In dat register staat een veel grotere groep mensen ingeschreven met een arbeidshandicap. Op landelijk niveau zijn afspraken gemaakt over hoeveel mensen uit het doelgroepenregister aan het werk moeten worden geholpen. Het nieuwe systeem maakt het ingewikkeld om de situatie van voor en na 2015 met elkaar te vergelijken.

Wat weten we wel?

Als wordt uitgegaan van een “brede definitie” arbeidsgehandicapten (doelgroepregister) en niet van de oude doelgroep definitie van de Wsw (wachtlijst), dan stelt de gemeente vast dat er in Twente tussen 2012 en 2018 ruim 1500 banen in Twente voor arbeidsgehandicapten zijn bijgekomen. De schatting is dat hiervan 500 banen (volgens de voorwaarden banenafspraak) in Enschede zijn ingevuld. Dit aantal is exclusief de huidige Wsw-banen bij de DCW.

Wanneer de gemeente naar de brede groep van de banenafspraak kijkt en niet alleen naar de Wsw-wachtlijst dan constateert zij dat het aantal Wsw-plekken tussen 2014 en 2017 is afgenomen met: 310 (1533 in 2014 en 1223 in 2017) en het aantal banen in het kader van de banenafspraak in Enschede met 500 (schatting) is toegenomen.

Banenafspraak voor de gemeente zelf

Ook voor de gemeente zelf geldt dat zij een bepaald aantal mensen per jaar uit het doelgroepenregister aan het werk moet krijgen. De gemeente Enschede heeft tot en met 2017 deze afspraak steeds gehaald. In 2018 moet zij in totaal 17 garantiebanen hebben. Op dit moment heeft de gemeente, in verband met uitstroom, 8,92 garantiebanen.

Dat betekent dat de Gemeente dit jaar nog ruim 8 garantiebanen wil invullen. Overigens voldoet de gemeente wel aan het landelijk ingestelde banenquotum dat 1,93% of meer van de bezetting bestaat uit mensen met een arbeidsbeperking. Met 2,13% voldoet de gemeente Enschede aan dit quotum.

Er is geconstateerd dat het invullen van functies lastig is. Het sluiten van (sport- en wijk-) accommodaties, de digitalisering en de ontwikkeling dat meer uitvoerende werkzaamheden worden overgedragen naar de markt (Onderhoud Enschede) maakt dat het aantal geschikte werkplekken binnen de gemeente Enschede is afgenomen.

Gaat het eigenlijk goed?

Op de vraag of we het als stad nou eigenlijk goed doen op het gebied van het begeleiden van mensen met een grote afstand tot arbeidsmarkt naar een baan, is het antwoord moeilijk te geven. Eigenlijk kunnen we constateren dat er nog een hoop onduidelijk is. Het is een complex verhaal waar we nog verder in moeten duiken. Een ding staat voor ons buiten kijf: de groep die het hardst begeleiding nodig heeft bij het vinden van passend werk, al dan niet in een beschutte werkomgeving, moet die begeleiding gewoon krijgen.

Oproep: denk mee!

In de komende tijd willen we graag meer zicht krijgen op de baankansen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De PvdA-fractie is zeer benieuwd naar de effecten van de wijzigingen in wet- en regelgeving en de uitvoering op het wel en wee van mensen met een afstand tot regulier werk. Wil je je inzichten met ons delen? Dat stellen we zeer op prijs! Stuur een mailtje via [email protected].