Diftar of een schone stad?

Afgelopen maandag (30 oktober) hebben we in de raad de Discussienota Maatregelen illegale stort en bijplaatsingen besproken, het onderwerp dat vele gemoederen in onze stad al tijden bezig houdt.

Oplossingen voor de overlast

Voor de zomer is er door de raad unaniem een motie aangenomen waarin we de wethouder hebben gevraagd om met voorstellen te komen om de ervaren overlast in de stad van illegale stort en bijplaatsingen aan te pakken. De wethouder kwam met een tienpuntenplan en de daaraan gekoppelde financiële gevolgen. De nota zag er goed uit, en de financiële gevolgen van de verschillende maatregelen waren ook duidelijk. Dus kiezen maar, en aanpakken zou je zeggen.

Voor de PvdA is het echter tijd om fundamenteel eens te kijken naar wat we aan het doen zijn. Het lijkt alsof we met zijn allen de weg een beetje aan het kwijtraken zijn. Als inwoners samen de verantwoordelijkheid nemen voor een schone leefomgeving, en een gezonde toekomst voor onze kinderen: dat wil volgens de PvdA iedereen. Het gaat er echter om hoe we dit doen en hoe we onze inwoners hierin faciliteren als overheid.

Kritisch

Is Diftar nu echte de oplossing voor wat we met elkaar willen bereiken in het scheiden van afval? Is het een systeem dat dienstbaar is aan onze inwoners of moeten we het gedrag van onze inwoners te veel aanpassen aan het systeem wat we bedacht hebben?

Er wordt steeds geredeneerd vanuit twee principes:

• De burgers worden collectief verantwoordelijk gehouden voor het schoon en leefbaar houden van de eigen leefomgeving.
• Diftar als systeem lijkt heilig. Het systeem wordt gekenmerkt door een individuele bijdrage op basis ‘van de vervuiler betaald’. En dat moet dan eerlijker zijn.

Is het niet zo dat deze twee principes haaks op elkaar staan? Het zal niet verbazen dat de solidariteitsgedachte ons meer aanspreek.

Discussie

Tevens wordt geconstateerd dat de afvoer van huisafval op een milieuvriendelijke manier moet gebeuren en dat dit niet tot meerkosten mag gaan leiden voor de gemeente. Zaken waarvan menig inwoner op voorhand al van in de war raakt.

Denken we met elkaar niet te veel in kilo’s? Terwijl de meeste problemen veroorzaakt worden door de massa en niet door volume. Grote plastic zaken en grote illegale bijplaatsingen of dump. Hebben we de containers wel voldoende snel aangepast op de lokale behoeften?

Hebben we het eenvoudig genoeg gemaakt? Verpakkingsmaterialen, plastic, in een speciaal daarvoor beschikbaar gestelde plastic zak en deze moet dan in een speciale ondergrondse container of een nieuw bijgeplaatste speciale bovengrondse container.

De keuzes die we maken mogen geen invloed hebben op de begroting en moeten onderdeel zijn van het gesloten systeem rondom afval werd ons ook medegedeeld via het voorstel. Hoezo?

De redenatie van de vervuiler betaald lijkt logisch te klinken. Echter, betalen alle inwoners ook mee aan het onderhoud van de wegen, parkeergarages, zwembaden en onderhoud van de wijken. Waarom zou een schone stad geen algemene dienst moeten zijn?

Maatregelen

De maatregelen die voorgesteld worden hebben veelal het karakter van de niet welwillende burger en soms het karakter van de inwoner die het niet weet. Ik hoop van harte dat wethouder Van Agteren niet gaat neigen om hier met termen als rakkers en stakkers aan te komen. De voorgestelde maatregelen

• Meer controle/opvoeding en handhaving genieten niet onze voorkeur.
• Honderd kilo gratis stort vanuit solidariteit zou wat ons betreft prima kunnen, eveneens dat de milieupassen overal geldig zijn.
• Wat betreft bakfietsen en aanhangers laten we het graag over aan de mensen in de wijken zelf. Mocht er behoefte zijn, dan heeft de wethouder wat ons betreft alle ruimte.
• De kringloopwinkels wat meer betrekken in het proces vinden wij interessant om verder te onderzoeken.
• Mogelijk kunnen de stortplaatsen wat minder frequent open en kunnen de medewerkers van de stortplaatsen in die tijd aan de slag met vraagstukken in de wijken.
• We willen in ieder geval niet meer afvalcoaches in gaan zetten. Dit hebben we wel gehad. Richt in plaats daarvan maar een calamiteitenploeg in en verhoog de bereikbaarheid van Twente Milieu op bijvoorbeeld de zaterdagen. Van graffiti weten we dat je het snel weg moet halen om te voorkomen dat er nog meer spuitwerk op dezelfde plek zal plaatsvinden. Zo is het ook met afval.
• In veel grote steden rijden de vuilniswagens zeven dagen in de week meerdere rondjes. Waarmee ik niet gelijk wil suggereren dat dit ook in Enschede zou moeten gebeuren. Ik noem het, omdat ze er van overtuigd zijn dat verloedering meer kost dan service.
• Bij de hoogbouw moeten we het snel mogelijk maken dat er groene bakken staan waar men het groene afval in kwijt kan. Maatwerk in overleg met de bewoners is hier noodzaak.

Uitgangspunten

Het lijkt nu misschien dat de PvdA Diftar volledig wil afschieten. Maar dat is niet verstandig. Weer een ander systeem zal tot veel onrust leiden. We kunnen best Diftar als uitgangspunt nemen. Echter, de scherpe kantjes moeten er echt vanaf.

De bereidwilligheid van de inwoners van Enschede blijkt uit de successen die er ook geboekt worden met het afval scheiden. We scheiden meer. Ten aanzien van de kwaliteit en het faciliteren van kwalitatief goed scheiden moet het echt nog veel beter.

Wat in ieder geval niet helpt is dat bij de gesignaleerde problemen het eerste antwoord is dat Diftar een succes is en groter dan verwacht. Mensen voelen zich niet gehoord en gezien. Klachten en meedenken is gratis advies en die houding zou aangenomen moeten worden naar betrokken inwoners.

Hoe nu verder?

De wethouder komt op basis van het debat van afgelopen maandag met een voorstel naar de raad ter besluitvorming. Na verwachting zal dit ergens eind november zijn. Wordt vervolgd, zullen we maar zeggen. Het milieu is belangrijk en goed om aan te blijven werken. Ten aanzien van afval gaat het toch eerst ook om een schone stad. Laten we die schone stad als uitgangspunt nemen!