Enschede is de plek waar wij ons thuis voelen. De stad bruist van activiteiten: er wordt gebouwd, gewerkt en geleefd. Met een mix van dromers, denkers en doeners, met het hart op de goede plek. Dat maakt onze stad uniek.
De Partij van de Arbeid wil dat iedereen mee kan komen in onze stad. Dat de vele kansen die onze stad biedt voor iederéén voor het oprapen liggen. Zodat iedereen vooruit kan komen en iedereen zich thuis voelt. Dat is onze droom en daarom stonden we vorig jaar met die boodschap op straat.
En met veel inwoners gaan het gelukkig goed. Zij hebben een stevige basis om op te staan. Tegelijk zijn er Enschedeërs die elke dag onzeker aan een nieuwe dag beginnen. Omdat ze op maandag al weten dat hun weekgeld eigenlijk maar voor 4 dagen genoeg is.
Lokaal proberen we de armoede zo goed mogelijk op te lossen, door bijvoorbeeld de jongerennorm in de bijstand gelijk te trekken met dat van volwassenen. Of door een noodfonds te beginnen nog voordat alle anderen dat doe.
Maar 1 ogenschijnlijk nietszeggend zinnetje in de zomernota is voor de PvdA een schrijnend bewijs dat meer mensen het moeilijk hebben. Ik lees het hier hardop voor: “de wet op de lijkbezorging. Er is minder betaalcapaciteit bij inwoners waardoor er meer beroep op gemeentelijke begrafenissen wordt gedaan, daarom verhogen we onze bijdrage”.
Als we een stad willen zijn voor iedereen, dan blijven hier onze opgaves levensgroot.
College, wij doen hier de goede dingen tegen armoede, maar zorg ervoor dat het Rijk weet hoe groot haar tekortkoming is. En blijf hier die noodzakelijke pleister plakken. Ook al weet u bijna niet meer waar u die nog kan plakken.
Dan nu deze zomernota. Hierin is te zien dat we investeren: in de stad en onze inwoners. En dat begint bij iets kleins voor buitenstaanders, namelijk het geld om de catering medewerkers zelf in dienst te nemen. Dit is iets waar de medewerkers zelf niet meer van durfden te dromen, en door kracht in deze raad is het toch gelukt. Maar we zijn er nog niet, wethouder, het duurt lang. Te lang. Maak vaart met hun zekerheid.
Ook voor statushouders duurt het te lang om een baan te vinden, door allerlei belemmerende redenen en regels. Dit is onwenselijk, voor iedereen. Tijdens de motiemarkt lag er een motie om aan de slag te gaan met een plan van aanpak en uitvoering. Samen met GroenLinks, EA, VVD, D66 BBE en de ChristenUnie hebben we deze motie iets aangepast en dienen we die in.
De PvdA wil dat Enschede een prettige plek is om te zijn, voor nu en in voor de toekomst. Een belangrijke investering om dat te doen is in kunst en cultuur. En dat doen we in deze zomernota. Die kunst en cultuur zijn belangrijk voor de stad. Ze bieden ontspanning en soms troost. Ze kunnen mensen verbinden. Laten zien dat de wereld meerduidig is. Creativiteit stimuleren. Tolerantie bevorderen. En voor wie dat allemaal niet genoeg is: kunst en cultuur maken een stad aantrekkelijk voor bedrijven en zijn dus belangrijk voor de economie.
De PvdA is in dit kader extra blij met het onderschrijven van de ‘Fair Practice Code’ van de Raad voor Cultuur. En de eis aan organisaties om datzelfde te doen als zij een vergunning of subsidie van ons ontvangen.
Een gemis in dit kader is wel het extra geld voor de tram. De tram zal van historische meerwaarde zijn voor onze stad, daar zijn wij van overtuigd. Daarom hebben we een TRamendement gemaakt om het gewoon te regelen.
Van geschiedenis naar de toekomst. Onze jeugd. Wij investeren daar flink in. Via de voortzetting en structureel maken van het jongerenperspectief fonds. Het biedt jongeren letterlijk perspectief op een schuldenvrij bestaan. Dichtbij onze jongeren, in hun directe leefwereld. Het biedt een stevige basis om vanuit daar te kunnen en durven springen.
En dan 1 van de pareltjes van deze zomernota voor de PvdA is de structurele financiële middelen voor kansengelijkheid. Ik herinner mij de gesprekken met de heer Tillema nog heel goed. Nu bijna 4 jaar geleden. Hij vertelde mij over de zorgen die hij heeft, niet over zijn eigen kinderen maar over zoveel anderen in onze stad. En ik vertelde over hoe ik ben opgegroeid en hoe bij mij thuis de deur altijd open stond voor andere kinderen. En hoe kansengelijkheid er voor de PvdA uit ziet.
We besloten niet op de winkel te willen passen maar om echt een trendbreuk te willen forceren. Want de politiek gaat over het verschil willen maken in het leven van anderen. Gelukkig vonden we bijval in de raad en gingen we aan de slag.
Gaandeweg de maanden leerden we dat we al ontzettend veel doen. Maar ook dat we daarin nog niet een fundamentele keuze maken voor welke jongere we wat wel en niet doen. We weten ook dat deze verandering niet in 1 periode te realiseren is, en ook niet in 2. Daarom de wens tot een 10-jarig plan voor kansengelijkheid.
En nu staan wij hier, vol trots. Het duurde even, maar nu maken we een serieuze keuze. Structureel geld, zodat we gelijke kansen creëren door ongelijk te investeren. Het is een wijze les in de politiek, soms duurt iets lang en lijkt het niet op te schieten. En juist in dat soort gevallen draagt het uiteindelijk bij het duurzaam verbeteren van onze stad.
Een ander punt waar we heel blij mee zijn, zijn de structurele middelen voor het groenambitieplan. In de begroting van november moesten wij o.a. GroenLinks gelijk geven, er was te weinig geld bij de beschreven ambities. Dat geld is nu structureel geregeld. En daar zijn we blij mee.
Een andere bewuste keuze die deze raad maakt is om definitief door te gaan met de student ambtenaren. Een keuze die deze raad echt duidelijk anders maakt dan het college. En met het amendement, samen met D66, Volt, GroenLinks, ChristenUnie, BBE en VVD zorgen we ervoor dat het geregeld is.
Elke dag ondergaat onze stad veranderingen. Nieuwe gebieden worden ontwikkeld en toegevoegd aan het stadsbeeld. In deze zomernota hebben we ambitieuze plannen om aanzienlijke investeringen te doen in onze stad, met het oog op de lange termijn.
Er staan projecten op de investeringsagenda en we hebben vorige maand gesproken over de afweegkaders. Een belangrijk kader voor ons en anderen is de betaalbaarheid, verduurzaming en versnelling, want de wooncrisis wordt met de dag groter. Maar ook grip, als raad, op dit soort grote financiële keuzes is van belang. Wij doen daarin onszelf op dit moment tekort en daarom nemen we samen met het CDA, GL en BBE regie om te komen tot een initiatiefnota “grip op grote projecten”.
De vraag is: dragen deze grote investeringen voldoende bij aan de strategische uitdagingen van onze stad, onze toekomst? Nee, zeker niet. We vinden daarom het amendement van GroenLinks zeer terecht en dienen deze mede in. Er worden serieuze uitdagingen geschetst, maar we vinden er geen antwoorden op in deze zomernota.
Daarbij komt, wat is onze toekomst? Onze koers van de stad? Dat kan hoog over, abstract, met de verrekijker. Maar tegelijk moeten we de gewone dagelijkse leefwereld niet vergeten.
Een stevige sociale basis in de wijk is onderdeel van de dagelijkse praktijk. En om eerlijk te zijn, we hebben het nog niet goed genoeg gehad over wat die sociale basis moet zijn, door beelden bij elkaar te brengen en te bepalen hoe en wat we gaan doen. Terwijl het voor de PvdA een voorwaarde is voor een prettig bestaan in onze stad. Wat ons betreft beginnen we na de zomer met deze gesprekken in de raad.
Heel concreet is daarmee ook het voorbeeld van Stichting 55 plus, het is zowel een letterlijke plek om samen te komen als een verbindende schakel in zoveel sociale contacten van vooral de oudere inwoners in Enschede. Zij dreigen ten onder te gaan aan financiële lasten én organisatorische uitdagingen. Om te voorkomen dat ze omvallen, hebben we een motie gemaakt, samen met BBE, CDA, GroenLinks, SP, EA en FvD.
Naast stichting 55 plus zijn er gelukkig nog een paar van die plekken in de stad, zoals in Twekkelerveld. Wij waren daar 24 uur te gast, tijdens onze buurtbivak in mei. En wat we daar gezien hebben is precies die sociale basis. Neem nou Fred, die met zijn schoollunchteam in het Proathuus elke dag om 06.00 uur s ’ochtends begint met boterhammen smeren voor ruim 100 leerlingen. Lang voordat er landelijke ontbijtprojecten begonnen, had hij al door dat een goede maaltijd het verschil maakt in het leven van kinderen. Geen formeel gedoe, maar gewoon mensen helpen die dat nodig hebben.
En we ontmoetten er Natascha en Elisa, die ervoor zorgen dat buurtbewoners gezellig met elkaar een kopje koffie kunnen drinken. Het lijkt heel simpel, zo’n laagdrempelig uurtje samen koffiedrinken en kletsen. Maar de kracht hiervan wordt vaak onderschat. Het is het cement in zo’n wijk.
Net als Voetbal Vereniging Rigtersbleek, 1 van de prachtige ontmoetingsclusters die onze stad rijk is, en het was ons thuishonk voor die 2 dagen. Als ik er mensen buiten Enschede over vertel, zijn ze altijd vol jaloezie. Want wat daar gebeurt is heel bijzonder. Het is voor zo ontzettend veel mensen hun tweede, of zelfs soms hun eerste thuis. Dat is van onschatbare waarde.
In die 24 uur bezochten we ook het Lammerinkswönner, het Ledeboerpark en de Viermarken. Prachtig om deze groene activiteiten in de stad te zien. En geweldig om te horen dat men druk bezig is de parken aan elkaar te verbinden vanuit ‘Enschede 1 groot stadspark’.
Die 24 uur lieten ons weer zien wat het belang is van een stevige sociale basis in de wijk, waar initiatieven kunnen bloeien en mensen elkaar kunnen ontmoeten, dichtbij en zonder belemmeringen. Vaak omdat het gezellig of sportief is, maar soms ook omdat het een vangnet is voor als het even niet zo lekker gaat. En waarvan de PvdA wil dat iedereen hier toegang tot moet hebben, ook als je niet in Twekkelerveld woont.
Maar, eerlijk is eerlijk, dit alles kan alleen maar doordat er buurtbewoners zijn die met hart en ziel, vaak gratis en voor niets, hun handen zo uit de mouwen steken. Want zonder Fred, Natascha, Gerrit, Elisa en Rahadi is er geen sociale basis en is er geen cement.
Aan de slag
Tot slot, deze zomernota is nog verre van compleet, zoals GroenLinks al heeft beschreven. Maar een paar fundamentele keuzes voor meer kansengelijkheid en meer vergroening worden nu gemaakt en daar zijn we ontzettend blij mee. Verder staat het boordevol plannen die de PvdA heeft aangedragen en kan steunen.
Maar tot de begroting in november hebben we nog wel wat te doen met elkaar, het liefst in brede samenwerking.
Dat gaat gelukkig steeds beter. Met dank aan mijn collega’s, want zo zijn jullie gaan voelen. Allemaal vanuit een bepaalde bevlogenheid en kijk op de wereld, die we niet altijd delen, aan het werk voor Enschede. De stad die ons zo dierbaar is.
Samen maken we ons hard voor een kansrijke, leefbare, duurzame en toekomstbestendige stad, waar iedereen zich thuis voelt.
