Noodkreet: onhoudbare situatie in sociaal domein

24 oktober 2017

In de afgelopen periode zijn veel gemeenten tot de conclusie gekomen dat het zo niet langer kan in het sociale domein. Met name de tekorten in de jeugdhulp zijn schrikbarend en laten gemeenten voor schrikbarende keuzes en dilemma’s staan. De fracties van een groot aantal grote gemeenten waaronder de Twentse grote gemeenten en de Provincie Overijssel hebben zich achter de noodkreet uit Venlo geschaard.

In het nieuwe coalitieakkoord lijkt niets er op dat het de komende jaren beter zal gaan. Bij monde van de fractievoorzitter van de PvdA Venlo richten we het woord tot Sharon Dijksma, onze huidige woordvoerder op dit dossier. We vragen haar een motie in te dienen om de onhoudbare situatie, die aan het ontstaan is, te repareren.

De brief aan Sharon Dijksma

Beste Sharon,

Een van onze afdelingsleden uit Venlo, Zakaria Bouders, sprak afgelopen week met Lodewijk over de tekorten in het sociaal domein, met name binnen de jeugdhulp. Voor veel middelgrote gemeenten is de situatie inmiddels steeds onhoudbaarder geworden. In Venlo alleen al hebben we te kampen met een structureel tekort van 12 miljoen op het sociaal domein, in Leeuwarden gaat het om 14 miljoen, en 15 miljoen in Enschede. Uit onderzoek van de VNG samen met de NOS bleek eerder dit jaar dat zeker 60% van de Nederlandse gemeenten grote tekorten verwacht of al heeft op specifiek de jeugdhulp. Er zijn ook grote financiële tekorten op de gebundelde uitkeringen BUIG, ondanks het vangnet. De tekorten zijn ontstaan door de oplopende taakstelling van het rijk op de drie decentralisaties. Binnen de jeugdhulp is de situatie het meest nijpend, ook omdat het verdeelmodel van het ministerie onvoldoende compenseert voor het feit dat middelgrote gemeenten relatief meer kwetsbare jongeren hebben.

Nu overwegen verschillende gemeenten de invoering van budgetplafonds waardoor wachtlijsten in de jeugdhulp langer dreigen te worden. Ook worden we door het college van B&W geconfronteerd met draconische bezuinigingen op onder andere de armoedebestrijding. Nu we met de afdeling het verkiezingsprogramma aan het schrijven zijn voor de raadsverkiezingen hebben we het gevoel onze ambities niet te kunnen verwoorden, puur uit angst om onbetaalbare beloftes te doen. Ook in andere gemeenten stemt de situatie bepaald niet hoopvol richting de gemeenteraadsverkiezingen.

Om een lang verhaal kort te maken, door de taakstelling op de jeugdhulp, en door het verdeelmodel dat onvoldoende compenseert voor het gegeven dat grotere gemeenten relatief meer kwetsbare jongeren tellen zijn veel gemeenten in structurele financiële nood gekomen. In het regeerakkoord wordt over 4 jaar ca. 55 miljoen uitgetrokken om hiervoor binnen de jeugdhulp te compenseren. Dat is ca. 13,5 miljoen per jaar, terwijl de tekorten op alleen de jeugdhulp nu meer dan 300 miljoen euro bedragen. Voor ons is de situatie dus volstrekt onhoudbaar, en enig perspectief op verbetering ontbreekt. We hopen erop dat je je als zorgwoordvoerder hard wil maken voor deze kwetsbare jongeren. Vanuit de afdeling Venlo bieden we graag aan om een concept-motie voor de Tweede Kamerfractie op te stellen, met de input van oud-projectwethouder decentralisaties Ramon Testroote.

Met vriendelijke groet,
Erwin Boom, Fractievoorzitter – Lijsttrekker PvdA Venlo

Mede-ondertekenaars

Marjolijn Wessels, PvdA Almelo
Marjolijn Moorman en Sofyan Mbarki, PvdA Amsterdam
Lisbeth Hertogh, PvdA Bodegraven-Reeuwijk
Martijn Balster, PvdA Den Haag
Laurens van der Velde en Arja ten Thije, PvdA Enschede
Sebastiaan Ruddijs en Maarten van der Laan, PvdA Groningen
Henk Verreck, PvdA Heerlen
Marie-José Luttikholt, PvdA Hengelo
Tamara Blok en Jelle de Visser, PvdA Leeuwarden
Rik Dikker, PvdA Lopik
Anita van Ham en Antoine van Lune, PvdA Maastricht
Ammar Selman, PvdA Nijmegen
Richard Heijman, PvdA Roermond
Barbara Kathmann, PvdA Rotterdam
Bouchra Dibi, PvdA Utrecht
Jan Slijkhuis, PvdA Zwolle
Jasper Kuntzelaers, PvdA Limburg
Antoinette Knoet-Michels, PvdA Noord-Brabant
Tijs de Bree, PvdA Overijssel